Sindikalna potrošačka korpa za 4. kvartal 1.850 eura

Unija slobodnih sindikata Crne Gore (USSCG) i Centar za edukaciju, informisanje i sindikalna istraživanja (CEISI), na današnjoj press konferenciji, predstavili su sindikalnu potrošačku korpu (SPK) koja se odnosi na četvrti kvartal 2023. godine.

Metodologija za izradu SPK-a bazirana je na uporednim iskustvima i analizama sindikata iz okruženja, čije su potrebe i način života dosta slični kupovnim navikama potrošača u Crnoj Gori. Takođe, prilikom izrade metodologije vodili smo računa da se zadovolje određeni međunarodni standardi, kao i uporedni podaci sa brojnih međunarodnih sajtova koji se bave statistikom i analizom potreba potrošača u određenim zemljama, odnosno djelovima Evrope i svijeta. Konsultacije sa stručnom javnošću i rad na terenu u cilju prikupljanja tačnih podataka o različitim vrstama troškova domaćinstva bile su neophodan segment i uporište prilikom pripreme metodologije i izrade prve SPK.

USSG I CEISI posebnu zahvalnost duguju Međunarodnoj konfederaciji sindikata i organizaciji švedskog sindikalnog pokreta Union to Union na izuzetnoj podršci za izradu prve sindikalne potrošačke korpe koja predstavlja novinu u našem sveukupnom radu, kao i svim pojedincima koji su kao eksperti u različitim oblastima relevantnim za ovu temu dali ogroman doprinos i pomoć našoj Stručnoj službi kao eksterni stručnjaci. Ne manje važno je da se zahvalimo svim našim članovima ali i građanima koji su odgovorili na našu anketu o potrošnji domaćinstva i učinili da dobijemo reprezentativan uzorak ispitanika pa samim tim i relevantne podatke o stvarnoj potrošnji domaćinstava u Crnoj Gori. Takođe, naša zahvalnost ide i našim kolegama i koleginicima iz sindikata regiona budući da je metodologija za izradu SPK bazirana i na uporednim iskustvima i analizama sindikata iz okruženja čije su potrebe i način života uporedivi odnosno slični sa kupovnim navikama potrošača u Crnoj Gori. Zahvalnost ide i svim sredstvima javnog informisanja koji su u kontinuitetu pratili naše aktivnosti na ovom planu.

SPK obuhvata troškove života četvoročlanog domaćinstva – dvoje odraslih i dvoje djece školskog uzrasta, odnosno jednog/e desetogodišnjaka/kinje koji/a pohađa osnovnu školu i jednog/e petnaestogodišnjaka/kinje koji/a pohađa srednju školu. Ista se sastoji od 10 kategorija troškova i to:

Troškovi prehrambenih proizvoda
Troškovi imputirane rente
Troškovi tekućeg održavanja domaćinstva
Troškovi stanovanja i komunalija
Troškovi obuće i odjeće
Troškovi nabavke proizvoda za ličnu higijenu i njegu zdravlja
Troškovi prevoza
Troškovi obrazovanja i kulture
Troškovi sporta i rekreacije
Troškovi sedmodnevnog ljetovanja
Nakon dvomjesečnog istraživanja došli smo do podatka da sindikalna potrošačka korpa za četvrti kvartal 2023. godine iznosi 1.850,00 eura.

Osim ovog ključnog nalaza, možemo zaključiti i sledeće:

Aktuelna potrošnja većine građana u Crnoj Gori ne korespondira sa njihovim mjesečnim primanjima. Ukoliko pođemo od pretpostavke da, u posmatranoj četvoročlanoj porodici, roditelji primaju dvije prosječne zarade, dolazimo do zaključka da ovaj iznos nije dovoljan da toj porodici obezbijedi dostojanstvene uslove živote, odnosno pokrije troškove SPK-a. Trenutno, a prema sprovedenoj anketi, samo 22,3% ispitanika zarađuje preko 1.500,00 eura na nivou domaćinstva što opet nije dovoljno da se podmiri iznos SPK;
U cilju obezbjeđenja osnovne egzistencije porodice, građani su često prinuđeni da, pored redovnog, obavljaju i neke dodatne poslove. Samim tim, javlja se problem uspostavljanja ravnoteže između privatnog i poslovnog života što može dovesti do pojave sindroma sagorijevanja na poslu, raznih psiho-fizičkih problema, te negativnog uticaja na zdrav i pravilan razvoj porodice kao osnovne ćelije društva;
Zadovoljenje najveće i najneophodnije grupe troškova na mjesečnom nivou, odnosno troškova nabavke prehrambenih proizvoda često ide na uštrb zadovoljenja drugih grupa troškova poput obrazovanja i kulture, sporta i rekreacije, ljetovanja, na koje građani izdvajanju minimalan iznos novčanih sredstava ili ga, pak, uopšte ne izdvajaju. Imajući u vidu da je ovo slučaj kod skoro 80% naših ispitanika, poražavajuća je činjenica da na izmaku 2023. godine i dalje ne možemo govoriti o dostojanstvenim uslovima života i rada u Crnoj Gori.
SPK biće objavljivana kvartalno na web stranici CEISI-a www.ceisi.me