Sa roditeljima najduže žive mladi Srbi, Makedonci i Hrvati

Mladi u Evropskoj uniji u proseku napuštaju roditeljski dom u 26. godini, a u momačkoj i devojačkoj sobi najduže ostaju Makedonci, Srbi, Hrvati, Italijani i Slovaci, koji se odvajaju od roditelja tek kada zakorače u četvrtu deceniju, pokazuje istraživanje Eurostata. Zvanična statistika evropskog statističkog biroa, koja brojkama slika osamostaljenje mladih, govori da su razlike od zemlje do zemlje veoma velike: iz „gnezda” najpre „odlete” mladi Šveđani – sa nepunih dvadeset godina, Danci ostaju sa roditeljima svega godinu dana duže, a Finci napuštaju porodični dom sa nepune 22 godine. Mladi u Luksemburgu, Estoniji, Holandiji, Nemačkoj i Francuskoj u samostalan život kreću između 23. i 24. godine, Grci, Španci, Portugalci i Bugari oko 29. godine života, a mladi Srbi sa punih 30 godina.

Eurostatovo istraživanje pokazalo je i da u svim članicama EU roditeljski dom prvo napuštaju devojke, a razlozi su uglavnom romantične prirode. Naime, devojke pre mladića staju na ludi kamen i ulaze u bračnu luku. Najveće razlike beleže se u Rumuniji, u kojoj devojke odlaze od roditelja u 26. godini, a muškarci četiri godine kasnije, dok u našoj zemlji devojke ulaze u brak u proseku sa 27,5 godina, a muškarci tri godine kasnije.

O kasnijem osamostaljivanju mladih nedavno je pisao i britanski „Gardijan”, koji je konstatovao da danas sa roditeljima živi milion mladih osoba više nego pre dve decenije. Brojke svedoče da je 1997. godine u roditeljskom domu živela svaka peta mlada osoba između 20. i 34. godine, a danas sa roditeljima živi četvrtina njih. I studija istraživačkog centra „Pju” pokazuje da skoro četvrtina Amerikanaca između 25. i 34. godine živi u roditeljskom domu, što je dvostruko više nego 1980. godine, a čak 60 odsto njih prima finansijsku pomoć od roditelja.

Nikola Ristić, predstavnik Krovne organizacije mladih Srbije, ističe da nije iznenađen rezultatima Eurostatovog istraživanja i dodaje da stanje na tržištu rada otežava emancipaciju mladih. Podseća da je prošlogodišnji „Alternativni izveštaj o položaju i potrebama mladih u Srbiji” pokazao da šest od deset mladih osoba nema nikakva primanja, a svaka sedma osoba radi za minimalac. Podaci o porodičnom i bračnom statusu mladih svedoče da najveći broj njih živi sa roditeljima, tek svaka deseta mlada osoba živi u svom stanu, a u braku se nalazi svega deset odsto njih. Osim što zabrinjava visoka stopa nezaposlenosti, obeshrabruje i podatak da je svega četvrtina mladih zaposlena u struci za koju se školovala.

Dr Dragan Stanojević, docent na katedri za sociologiju Filozofskog fakulteta u Beogradu, kaže da veoma mali broj mladih u našoj zemlji živi samostalno ako nije u braku, a uzroci te pojave nisu samo ekonomske prirode.

– U našem društvu postoji snažan kult porodice, a odraslost je sinonim za ulazak u brak i dobijanje dece. Mladi u Evropi odrastanje shvataju kao završavanje obrazovanja, sticanje finansijske nezavisnosti i osamostaljenje. Kod nas se iz porodice porekla samo prelazi u sekundarnu porodicu. Veoma mali broj mladih živi samostalno. Izuzetak su akademci koji odlaze iz svog grada zbog studiranja u velikim univerzitetskim centrima – objašnjava naš sagovornik.

Rezultati studije „Mladi – naša sadašnjost” Instituta za sociološka istraživanja Filozofskog fakulteta u Beogradu govore da čak dve trećine populacije koja ima između 19 i 35 godina spada u kategoriju izdržavanih osoba, koje finansijski pomažu roditelji. Ovo istraživanje pokazalo je da tek svaka sedma mlada osoba živi samostalno, odnosno sa prijateljima ili rođacima, dok studira u drugom gradu. Sa roditeljima žive dve trećine mladih između 24 i 25 godina, polovina mladih od 29 i 30 godina i trećina onih između 34 i 35 godina. Ako imamo na umu socijalne markere odraslosti – završeno obrazovanje, napuštanje roditeljskog doma, zaposlenje, stupanje u brak i finansijsku nezavisnost – može se konstatovati da čak 46 odsto mladih starosti od 19 do 25 godina nema nijedan atribut odraslosti i da skoro svaka deseta mlada osoba od 26 do 35 godine nema nijednu karakteristiku odraslosti.