Starije žene i prekomjerna tjelesna težina

Gojaznost može uzeti veliki danak od starijih žena. Rizik da one razviju hroničnu bolest, izgube sposobnost kretanja ili da umru prerano, povećava se sa prekomjernom težinom.

Velika američka studija objavljena je januara 2014. godine u JAMA Internal Medicine. Ona je pratila više od 36.000 žena u post-menopauzi putem 40 istraživačkih centara i univerziteta širom SAD. Kada su se, od 1993. do 1998. godine, žene prijavljivale za tzv. Women’s Health Initiative, bile su stare od 66 do 79 godina (prosječno: 72). Naučnici su zabiljeležili njihovu težinu i visinu i podatke o zdravstvenom stanju, a zatim su ih periodično pratili.

Kada je studija završena 2012. godine, istraživači su zaključili da mogu da razvrstaju učesnice u pet kategorija:

1. 19 odsto ovih žena smatrano je zdravim, tj. „one su doživele 85. godinu i nisu imale značajnijih hroničnih oboljenja i zadržale su sposobnost kretanja“, navodi vodeći autor studije dr Ejlin Rilamas-San, epidemiolog.
2. Drugih 14,7 odsto učesnica je na početku studije imalo jednu ili više od pet hroničnih stanja (rak, bolest srca, moždani udar, dijabetes ili prelom kuka), ali nije razvilo dodatne zdravstvene probleme i ostale su pokretljive.
3. Skoro četvrtina, 23,2 odsto, oboljelo je od jedne ili više bolesti tokom perioda istraživanja, ali je zadržalo sposobnost kretanja.
4. 18,3 odsto izgubilo je sposobnost kretanja – što znači da su im bile neophodne štake, šetalice ili kolica – ili je imalo smanjenu mogućnost kretanja, npr. nije moglo da se penje uz stepenice. Naučnici su koristili ovu meru za invalidnost jer, kako objašnjava dr Rilamas-San, „gubitak sposobnosti kretanja doprinosi gubitku nezavisnosti“.
5. Preostale učesnice, njih 24,8 odsto, umrlo je prije 85 godine.

Kada su naučnici provjerili uticaj gojaznosti ili prekomjerne tjelesne težine – koja je izračunata korišćenjem indeksa tjelesne mase (ITM), na zdravlje žena, otkrili su da su žene sa zdravom tjelesnom težinom imale veće izglede da žive do 85. godine a da ne dobiju nijednu hroničnu bolest i da ne izgube sposobnost kretanja.

„Što ste teži, to su lošiji vaši izgledi za zdrav opstanak“, kaže dr Rilamas-San.

Mnogi će reći da smo već znali da gojaznost nije dobra za nas i da nije bila potrebna studija tih razmera da bi se svijetu saopštilo ono što je već poznato. Paula Span, urednica New old Age, nekadašnjeg bloga Njujork Tajmsa koji se bavio pitanjima trećeg doba, smatra da je ova studija izuzetno značajna, evo zašto:

Stariji muškarci i žene su tokom istorije bili zastupljeni u isuviše malom procentu ili čak nisu uopšte bili uzimani u obzir kada su u pitanju naučna istraživanja. Godinama, stručnjaci su pretpostavljali da su zaključci istraživanja čiji su učesnici bili isključivo muškarci, primenljivi i na žene, što se pokazalo kao netačno. Takođe, pored velikih razlika među polovima, mnogi naučnici se fokusiraju na sve koji imaju 65 i više godina, dok su naučnici u ovom istraživanju bili posvećeni baš grupi koja spada u „starije“ starije, tj. najstariju grupu stanovništva.

Istina je da ovo istraživanje potvrđuje ono što smo mislili da znamo: Žene sa prekomernom telesnom težinom imaju veći rizik da obole i da izgube mogućnost kretanja, a taj rizik se naglo uvećava kada prekomerna težina postane gojaznost.

U poređenju sa starijim ženama sa zdravim indeksom telesne mase (ispod 25), žene sa prekomernom težinom imale su za 20 odsto veće izglede da obole od jedne ili više od navedenih bolesti. Međutim, žene sa gojaznošću nivoa 1 (ITM između 30 i 35) imale su za 65 odsto veće izglede da obole, a žene čiji je nivo gojaznosti veći od ovoga su skoro po pravilu oboljevale.

Verovatnoća smrti prije 85 godine prati sličan obrazac.

Kada je riječ o gubitku sposobnosti kretanja, naučnici su otkrili još upečatljivije razlike. Žene sa prekomjernom tjelesnom težinom imale su za 60 odsto veći rizik od gubitka sposobnosti hodanja, dok je verovatnoća da će gojazne žene izgubiti sposobnost kretanja bila veća za tri do šest puta.

Ovo istraživanje se nije bavilo pitanjem da li bi gubitak težine u kasnijem životnom dobu mogao da zaštiti starije žene od bolesti i nepokretnosti. Sigurno je, međutim, da bi sve žene imale zdravstvenih koristi od održavanja ili postizanja zdrave telesne težine. To je posebno značajan problem, jer žene često dobijaju težinu nakon menopauze, a sve im je teže da gube kilograme nakon 35 godine.

penzioneri.me/penzin.rs